رنگ آکریلیک، یک رنگ پایه آب می‌باشد که بر پایه رزین‌های آکریلیک ساخته می‌شود و با توجه به مسائل زیست محیطی و عدم استفاده از حلال های آلی و مواد مضر، کاربرد آن رو به افزایش است (شکل ۳).

۱-۲-۲. کاربردها:

این رنگ برای رنگ‌آمیزی سطوح گچی، سیمانی، بتن و آجر و … برای نمای داخل و خارج ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین رنگ آستری آکریلیک و ضد زنگ ساختمانی آکریلیک نیز توسط برخی کارخانجات تولید شده که رنگ آستری برای زیر کار رنگ آکریلیک استفاده می‌شود و ضد زنگ نیز قابل مصرف جهت انواع سطوح فلزی داخل و خارج ساختمان می‌باشد. رنگ آکریلیک در سه نوع براق، مات و نیمه براق تولید می‌شود.

۱-۲-۳. مزایا و معایب:

۱-۲-۳-۱. مزایا:

– این رنگ ها به دلیل حل شدن در آب، بوی بسیار کمی دارند.

– با توجه به سرعت بالای خشک شدن، سطح بیشتری را می‌توان در هر روز رنگ‌آمیزی کرد.

– قابلیت پوشش‌دهی آن بسیار بالاست.

– بر روی هر سطح قابل اجراست.

– قابلیت شستشو دارد.

– در برابر رطوبت مقاومت بالایی دارد.

– ترمیم آن بسیار آسان می‌باشد.

۱-۲-۳-۲. معایب:

هرچند که جزء رنگ‌های قابل شستشو محسوب می‌شود ولی به طور ۱۰۰% قابل شستشو نیست.

۱-۲-۴. اجزاء تشکیل دهنده:

مشخصات فنی: رنگ‌های پایه آبی آکریلیک غالباً بر پایه پلیمر آکریلیک امولشن (Emulsion) بوده و مقاومت خوبی به شستشو دارند. این محصول همچنین از انعطاف و دوام عالی برخوردار بوده و ضمن خشک شدن سریع، سهولت اجرا و پوشش عالی با ایجاد سطحی کاملاً یکنواخت و زیبا می‌تواند محیطی دلپذیر را ایجاد نماید. این رنگ‌ها را می‌توان با قلم مو، غلطک و اسپری اجرا کرد.
از ویژگی‌های فنی این محصولات می‌توان به موارد زیر اشاره نمود: مقاومت بسیار خوب در مقابل شستشو، فقدان بوی نامطبوع و سازگار با محیط زیست به دلیل عدم استفاده از حلال‌های نفتی و آلی، دارا بودن پوشش خوب و داشتن صرفه اقتصادی و سهولت اجرا بر روی سطح. رنگ‌های آکریلیک سیلیکون مخصوص نما نیز مخصوص استفاده در نمای ساختمان بوده و ویژگی‌های فنی آن شامل: مقاومت خوب در برابر نفوذ آب، مقاومت در برابر آلودگی‌های سطح، پوشش بالا و عدم جذب چرک و حفظ تمیزی سطح می‌باشد. اين رنگ‌ها بسيار متنوع بوده و براي ايجاد بافت در سطوح مناسبند، چون غلظت بالايي دارند و به آهستگي خشک مي‌شوند. رنگ آکريليک انعطاف پذير است و به همين علت روي تمام سطوح قابل استفاده است. خاصیت ویژه این رنگ‌ها بدون بو بودن آنهاست (شکل ۳).

Acrylic Color 3-1. Acrylic Color 3-2. To repair their own hands

شکل ۳. امروزه استفاده از رنگهای آکریلیک به دلیل ویژگی‌های مختلف از جمله تنوع زیاد رنگ، قابلیت شستشو، ترمیم آسان، مقاومت در برابر رطوبت و خشک شدن سریع رو به گسترش است. برای اجرا علاوه بر قلم مو می‌توان از غلطک نیز استفاده کرد.

خواص رنگ‌های آکریلیک عبارتند از:

– ساخته شده از بهترین مواد اولیه و تکنولوژی بالا و سازگار با محیط زیست و سلامتی انسان.

– خشک شدن سریع، چسبندگی عالی، دوام و انعطاف‌پذیری خوب، قابلیت شستشو و مقاوم در برابر رطوبت، نداشتن بو و حساسیت زایی، تنفس مناسب، عدم جذب چرک و آلودگی و عدم نیاز به حلال‌های آلی.

– مناسب برای سطوح گچی، سیمانی، آجری و …

رنگ عاملی است نیرومند كه می‌تواند برانگیزد یا تحسین بخشد؛ به هیجان آورد یا آرامش دهد؛ حسی از گرمی یا سردی ایجاد كند و حتی خوشایند یا ناخوشایند باشد.

رنگ‌های ساختمانی یكی از عوامل زمینه دكوراسیون هستند كه آگاهی درباره آنها می‌تواند تاثیر بسزایی در انتخاب نوع و اثر به جامانده از آنها داشته باشد. از جمله رنگ‌های ساختمانی، می‌توان به رنگ‌های پایه آب اشاره كرد كه به دلیل زود خشك‌شدن طرفداران بیشتری دارد.

حلال‌ها و مواد نفتی از تشكیل‌دهنده‌های اصلی رنگ‌ها هستند كه اغلب به عنوان مواد خطرناك و آلوده‌كننده محیط زیست از آنها یاد می‌شود. در سال‌های اخیر، حذف حلال‌ها از سیستم رنگ و جایگزین كردن آن با آب، هدف اصلی صنعت قرار گرفته و استفاده از محصولات پایه آب در حال گسترش است. برخی از رنگ‌ها و پوشش‌های پایه آب كه به بازار عرضه شده، عبارتند از:

– پوشش‌های آکریلیک پایه آب ساختمانی

این رنگ‌ها بر پایه پلیمر آکریلیک امولشن، با بالاترین كیفیت و مخصوص سطوح داخلی و خارجی ساختمان طراحی شده‌اند.
– پوشش‌های ضد زنگ پایه آب مخصوص سطوح فلزی داخل و خارج ساختمان:

ضدزنگ آکریلیک، محصول جدید دیگری از دسته دیگری از دسته رنگ‌های دوستدار محیط زیست است كه بر پایه پلیمر آکریلیک امولشن صنعتی و پیگمنت‌های ضدخوردگی طراحی شده است و جهت محافظت سطوح فلزی از زنگ‌زدگی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. این ضدزنگ قابل پوشش به وسیله رنگ‌های آلكیدی و نیز رنگ‌های آکریلیک ساختمانی است و از چسبندگی عالی نسبت به این پوشش‌ها برخوردار است.

– پوشش‌های آکریلیک پایه آب مخصوص چوب:

بعد از تولید موفقیت‌آمیز رنگ‌های ساختمانی آکریلیک، هم‌اكنون سیلر و كیلر آکریلیک بر پایه آب مخصوص چوب نیز برای اولین بار در ایران همگام با تكنولوژی روز اروپا و آمریكا توسط متخصصین تولید و عرضه شده است. این پوشش در شرایط مختلف جوی (آفتاب، بارندگی و رطوبت) از چوب حفاظت می‌كند و برای سطوح چوبی خارجی ساختمان نیز قابل استفاده است.

اصطلاحات بازار و نکات مهم خرید: در هنگام خرید باید دقت شود که رنگ های آکریلیک جهت کاربری‌های مختلف تولید می‌شوند. بنابراین باید متناسب با کاربری مورد نظر رنگ را خریداری کرد. مثلاً آکریلیک برای مصارف داخلی یا آکریلیک مخصوص نما یا آکریلیک ضد زنگ فلز است یا پرایمر (آستر) آکریلیک جهت زیر کار آکریلیک و… .
یکی از بهترین مارکهای رنگ آکریلیک موجود در بازار رنگهای شرکت اروپایی “جوتن” است که قیمت آن تقریبا ۲ برابر رنگ‌های آکریلیک ایران است (شکل‌های ۴ و ۵).

شرایط حمل و نگهداری کارگاهی: معمولاً رنگ‌های آکریلیک را می‌توان حدود ۲ سال در محیط سر بسته با تهویه مناسب در دمای ۵ تا ۳۵ درجه سانتیگراد نگهداری کرد.
Acrylic Color 4-1. Acrylic Color 4-2.

شکل ۴. رنگهای شرکت جوتن یکی از بهترین مارکهای رنگ آکریلیک موجود در بازار است

Acrylic Color 5-1. Acrylic Color 5-2. Acrylic Color 5-3.

شکل ۵. محصولات شرکت اروپایی جوتن برای کاربردهای مختلف و رنگ آمیزی سطوح مختلف تولید می‌شود.

۱-۲-۵. نحوه اجرای کلی:

آماده‌سازي سطح: تمامي سطوح بايد تميز، خشك و فاقد هرگونه چرك، واكس، گريس و روغن باشد. ناهمواريهاي سطح بايد به نحو مناسبي با بتونه آکریلیک پوشانده شود. سپس سنباده نرم خورده و گرد و خاك آن پاك شود. (حداكثر ضخامت بتونه در هر دست پوشش ۵۰۰ ميكرون ‍»۰/۵ ميلي‌متر» مي‌باشد) (شکل ۶).

اين رنگ علاوه بر سطوح مذكور بر روي سطوح رنگ شده پلاستيك يا روغني قابل استفاده مي‌باشد ولي به جهت چسبندگي بهتر، سطوح رنگهاي روغني براق بايد كمي سنباده نرم زده شود.

طريقه مصرف: قبل از مصرف خوب هم بزنيد. پرايمر آکریلیک را به مقدار لازم بسته به نوع وسيله کاربرد با آب رقيق نمایيد.
بوسيله برس (قلم مو)، غلطك يا پيستوله پرايمر آماده شده را برروي سطح خشك و فاقد هر گونه آلودگي از قبيل شوره، گرد و خاك، روغن، گريس، چربي و . . . اعمال نمایيد.

صبركنيد تا پرايمر آکریلیک خشك گردد. (ممكن است اين زمان بسته به درجه حرارت و رطوبت محيط ۴ الي ۶ ساعت به طول بيانجامد). رنگ آکریلیک پايه آب مصارف داخلي را به اندازه مورد نياز با آب رقيق كنيد.

رنگ فوق را بوسيله غلطك، قلم مو يا پيستوله بر روي پرايمر خشك شده اعمال نمایيد.

حداقل فاصله زماني ۴ ساعت تا اعمال پوشش مجدد (دست دوم رنگ‌آميزي) لازم و ضروري است.

تبصره: اعمال پرايمر آکریلیک بر روي كليه سطوح بتوني، سيماني و گچي رنگ نخورده قبل از رنگ‌آميزي الزامي است.
نكات كلي:

– رنگهاي آکریلیک مصارف داخلي و بيروني را به هيچ وجه بر روي سطوح خيس اعمال نكنيد.

– محدوده دمايي مناسب جهت اعمال رنگهاي آکریلیک ۳۵-۱۰ درجه سانتی‌گراد مي‌باشد.

– در رطوبت نسبي بيش از ۸۰ % رنگ آميزي نكنيد.

– ابزار مورد استفاده را بلافاصله بعد از اتمام كار با آب شسته و در داخل ظرف محتوي نفت ياحلال نگهداري كنيد.

– اگر اين رنگها بر روي لباس ريخته شوند بلافاصله بايد با آب گرم و كف صابون شسته شوند در غير اين صورت پس از خشك شدن پاك نمی‌شوند.

– از يخ زدگي جلوگيري نمایيد.

– از مادر رنگهاي آکریلیک جهت همرنگ نمودن استفاده كنيد و به هيچ وجه از مادر رنگهاي پلاستيك يا روغني استفاده نكنيد.

۱-۲-۶. پرسنل و مدت زمان اجرا:

برای هر واحد متعارف حدود ۱۰۰ متر مربع اجرای عملیات نقاشی توسط یک اکیپ دو نفره حدود ۵ روز طول می‌کشد. البته این زمان بستگی به کیفیت زیر کار نیز دارد.

۱-۲-۷. دستگاه‌های مورد نیاز برای اجرا:

– رنگ پلاستیک درجه یک

– ماده رنگ دلخواه شما

– آب

– صافی (معمولا از جوراب زنانه استفاده می‌شود)

– قلم مو و غلطک

– سمباده ۱۵۰ و ۱۸۰

۱-۲-۸. هزینه‌ها:

دستمزد اجرای نقاشی آکریلیک بستگی به کیفیت زیر کار و محل اجرای کار دارد ولی بطور متوسط می‌توان گفت قیمت هر متر مربع با مصالح، بین ۵۰/۰۰۰ تا ۶۰/۰۰۰ ریال می‌باشد.

۱-۲-۹. شرایط جوی مناسب:

با توجه به اینکه در داخل ساختمان اجرا می‌گردد در صورتی که ساختمان دارای سیستم گرمایشی باشد در هر شرایط جوی قابل اجراست ولی بطور کلی عملیات نقاشی باید بین ۵ تا ۳۵ درجه سانتیگراد انجام شود.

۱-۲-۱۰. شرایط نگهداری پس از اجرا:

تا زمانی که رنگ تازه است از انجام عملیاتی که باعث ایجاد گرد و غبار گردد خودداری شود. همچنین باید از خراشیدن، ضربه زدن و کثیف کردن محل‌های نقاشی شده خودداری شود.

۱-۲-۱۱. توالی اجرا:

بهترین زمان برای اجرای نقاشی پس از اتمام کلیه عملیات ساختمانی می‌باشد ولی در صورتی که کابینت نصب نشده است بهتر است، قبل از نصب کابینت ‌باشد.

۱-۲-۱۲. کنترل کیفی و فاکتورهای تعیین کننده:

۱-۲-۱۲-۱. اجرای صحیح:

– شره، بازشدگی و حفره و یا ترک خوردگی ۲۴ ساعت بعد از ۳ دست نقاشی نباید در سطح کار دیده شود.

– هیچگونه رش قلم روی سطح کار دیده نشود.

– ایرادات دیوار از قبیل موج‌دار بودن به چشم نیاید.

– از رنگ استاندارد و درجه یک استفاده شود.

– تعداد لایه‌های رنگ آمیزی و پوشش به حدی باشد که هیچگونه سایه‌ای از رنگ قدیمی زیر کار دیده نشود.

– دستگیره‌ها، کلید و پریزها، شیشه‌ها، کابینت‌ها و دیگر قطعات الحاقی می‌بایست کاور شده تا از پاشش رنگ روی آنها جلوگیری شود

Categories: رنگ

صفدری

مهندس صفدری فارغ التحصیل مهندسی برق-الکترونیک سابقه اجرایی در پروژه های عمرانی از سال 1386