رنگ‌های مولتی کالر (Multi- Color)

مولتی کالر رنگی است که پس از اجرا چندین رنگ به صورت مجزا در آن دیده می‌شود. در واقع یک رنگ زمینه بوده و چند رنگ دیگر به صورت رگه‌های مختلف است. این رنگ در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف موجود است.

۱-۲-۲. کاربردها:

رنگ‌های مولتی کالر دکوراتیو بوده و یک لایه نازک بر روی سطوح ایجاد می‌نماید و بر روی سطوح گچ، سیمان، بتن، آهن، آلومینیوم، چوب، رنگ، سنگ، شیشه، کاشی، پلاستیک، کنیتکس و … قابل اجراست. قابلیت پوشش دهی و چسبندگی فوق‌العاده رنگ‌های مولتی کالر این امکان را فراهم می‌کند تا در مکان‌های مختلف از قبیل منازل مسکونی، لوازم موجود در منزل (کابینت، تخت خواب، میز، سطوح دکوراتیو و …)، مکان‌های پر تردد نظیر پاگردهای ورودی، پلکان‌ها، پارکینگ‌ها، مکان‌های عمومی مثل بیمارستان‌ها، دانشگاه‌ها و مدارس و … استفاده شود.

۱-۲-۳. مزایا و معایب:

۱-۲-۳-۱. مزایا:

– مقاومت بالا در برابر جذب ذرات معلق در هوا (آنتی‌استاتیک) که در نتیجه هزینه‌های تمیزکاری و نگهداری را تقلیل داده و کاملاً بهداشتی می‌باشد.

– مولتی کالر قابلیت شستشوی ۱۰۰% را ندارد ولی در مقابل آب مقاوم است.

– به علت مواد تشکیل‌دهنده این رنگ، زمینه مناسب جهت رشد باکتری‌ها، میکروب‌ها ، قارچ‌ها، کپک‌ها، جلبک و خزه فراهم نمی‌باشد.

– در صورت آسیب دیدگی به سادگی با حداقل مواد به بهترین وجه ممکن قابل ترمیم است.

– عدم نیاز به حلال: از آنجایی که رنگهای مولتی کالر بر خلاف رنگهای موجود در بازار جهت اجرا نیاز به هیچگونه حلالی ندارد، لذا در حین اجرا بوی نامطبوع نمی‌دهد و به همین دلیل در مکان‌هایی که امکان تخلیه کامل و طولانی مدت آنها وجود ندارد، نظیر منازل مسکونی، مراکز درمانی، مراکز آموزشی، هتل‌ها و … به راحتی قابل اجرا می‌باشد. البته در صورتی که برای زیر کار از رنگ روغنی استفاده شود دارای بو است.

– عدم پوسته‌شدن، رنگ پریدگی و زرد شدن: رنگهای مولتی کالر با ایجاد سطحی با دوام استثنائی در مقابل رنگ پریدگی، پوسته شدن، زرد شدن، ترک، خراشیدگی و از بین رفتن لایه رنگ روی سطح، بسیار مقاوم بوده و همچنین تا حدودی قابل شستشو می‌باشد.

– فوق‌العاده تزئینی: طرح‌های متنوع در رنگ‌های مختلف، بافت ویژه رنگ، مات یا کم جلا بودن رنگ زمینه (مشکلاتی از قبیل موج و خرابی سطح زیر کار را در خود محو می‌کند) به دلیل قطر کم رنگ قابل اجرا بر روی گچبری‌ها یا سطوحی که بر روی آنها کار هنری انجام شده است، می‌باشد.

– ضخامت کم: بافت زمینه به همراه دانه‌های رنگی بر روی فیلم کمتر از یک میلی‌متر

– قابلیت ترمیم: در هر ابعاد مانند سطح اولیه و هماهنگ با سطوح مجاور

– به سطح زیرین قابلیت تنفس می‌دهد: به خاطر پوشش لایه بر لایه به سطح زیرین کمک می‌کند تا ذرات میکروسکوپی بخار آب سطح کار از آن خارج شده و باعث پوسته شدن و زرد شدن و یا شوره زدن رنگ نگردد. البته به شرط آنکه آستر زیر آن رنگ روغنی نباشد.

– قابل اجرا بر روی تمام سطوح: بر روی تمام سطوح به سادگی قابل اجرا می باشد (گچ، سیمان، بتون، آهن، چوب، رنگ پلاستیک، رنگ روغن، کنیتکس و…)

– سرعت بالا در اجرا: به علت وجود تکنولوژی بالا در ساخت دستگاه های اجرایی این رنگ، سرعت قابل توجهی در اجرای رنگ بر روی سطوح به وجود آمده است که تا روزی ۱۵۰ متر مربع بر روی سطوح آماده قابل اجرا می‌باشد و امکان پوشش‌دهی بر روی سطوحی که دور از دسترس می‌باشد ایجاد شده است مثل: لوله‌ها و رادیاتورها و …

– چسبندگی بالا: قدرت چسبندگی بسیار بالایی بر روی سطح زیر کار دارد.

۱-۲-۳-۲. معایب:

– اجرای آن نیاز به دستگاه دارد و با قلم مو و غلطک قابل اجرا نیست

– به خاطر ناهمواری سطح رنگ مولتی کالر اگر بخواهیم بعداً رنگ‌های پلاستیک یا روغنی را اجرا کنیم هزینه زیرسازی آن بسیار زیاد خواهد بود.

– فضا را کمی کوچکتر نشان می‌دهد.

– نیاز به زیرسازی روغنی یا پلاستیک و یا آکریلیک دارد.

۱-۲-۴. اجزاء تشکیل دهنده:

• مشخصات فنی: بافت ویژه این رنگ و مات و کم جلا بودن آن، مشکلاتی از قبیل موج و خرابی سطح زیر کار را در خود محو می‌کند. همچنین آنتی استاتیک است و ذرات معلق در هوا و دوده‌ها را به خود جلب نمی‌کند.

رنگ‌های مولتی کالر در برابر رنگ‌بری اشعه ماوراء بنفش مقاومند و امکان جابجایی وسایل نصب شده بدون تغییر رنگ محسوس زیر آنها به سطوح مجاور وجود دارد. این نوع رنگ معمولاً با استفاده از رنگ‌های روغنی تهیه شده و دارای افکت‌های ریز مانند پتینه (ذره‌های ریز یک یا چند رنگ) می‌باشد. این رنگ‌ها دو نوع می‌باشند.

رنگ‌های مولتی کالر و مولتی اسپک (Multispec): رنگ مولتی کالر باید با پمپ مخصوص اجرا گردد که به خاطر گرانی این پمپ کمتر از این روش استفاده می‌شود. رنگ‌های مولتی کالر شامل لایه‌های رنگ هستند که با پمپ‌های معمولی این لایه‌ها به خوبی پاشش نمی‌شوند و از کیفیت کار کاسته می‌شود. رنگ‌های مولتی اسپک هم با رولر و غلطک و قلم مو قابلیت اجرایی دارند و بیشتر برای مصارف نمای بیرونی ساختمان استفاده می‌شوند که در ایران فعلاً تولید نمی‌شود. رنگ‌های مولتی کالر نوع خاصی از رنگ‌های دکوراتیو داخل ساختمان می‌باشد که صد در صد مطابق با استانداردهای BS تولید می‌شود (شکل‌های ۲ و ۳). مولتی کالر قابلیت شستشوی ۱۰۰% ندارد ولی در مقابل نفوذ آب مقاوم است. به طور کلی به عنوان رنگ قابل شستشو استفاده نمی‌شود.

• اصطلاحات بازار و نکات مهم خرید: انتخاب رنگ بستگی به علاقه خود شخص دارد که از روی کاتالوگ انجام می‌شود. هر رنگ کد خاص مربوط به خود را داراست که با اشاره به آن کد رنگ تهیه می‌شود.
• رنگ‌های مولتی کالر عاری از سرب و کلیه حلالها و مواد آلکیدی مضر بوده و کاملاً بدون بو می‌باشد و در عرض یک ساعت به صورت سطحی خشک شده و زمان خشک شدن کامل آن ۲۴ ساعت است.
• مقدار پوشش دهی اسمی آن در صورت اجرای صحیح ۵/۵ متر به ازای هر لیتر است.
• برندهای معروف رنگ مولتی کالر: رنگ مولتی کالر اطلس، پارس، پارسه، رونق، آریا و …
• شرایط حمل و نگهداری کارگاهی: در محیط خشک و خنک نگهداری شده و از یخ‌زدگی و گرم شدن بیش از حد جلوگیری شود.

شکل ۲. چند نمونه از اسپری‌های رنگهای مولتی کالر

شکل ۳. رنگهای مولتی اسپک و نمونه‌ای از اجرای آن بر روی سطح (طرح سنگ)

۱-۲-۵. نحوه اجرای کلی:

سطح زیر کار باید خشک و تمیز بوده و عاری از هرگونه آلودگی، چربی و دوده باشد. همچنین پیش از اجرا بر روی سطوح فلزی از قبیل تخت فلزی، کابینت و … زنگ زدگی و ضایعات فلزی باید پاک شود. سپس رنگ با دستگاه مخصوص (آدمک) با اسپری کردن اجرا می‌شود. البته بهتر است جهت محافظت بیشتر چوب و فلز قبل از رنگ مولتی کالر از یک دست رنگ روغنی استفاده شود. قبل از باز کردن، قوطی را بخوبی تکان داده و سپس استفاده شود. برای به هم زدن محتوی قوطی به هیچ وجه نباید از جسم خارجی استفاده شود و رنگ مولتی کالر باید با اسپری (پمپ باد) و با دستگاه مناسب (آدمک) اجرا شود.

برای اجرای رنگ مولتی کالر اسپری گان‌های مخصوصی وجود دارد (آدمک) که گالن این رنگ مستقیماً درون دیگ این نوع اسپری قرار می‌گیرد و بر روی سطوح مورد نظر اسپری می‌شود. البته نقاشان با تجربه به وسیله تغییراتی در پیستوله‌های معمولی مولتی کالر را اسپری می‌کنند که البته این کار توصیه نمی‌شود. مولتی کالر قابل اجرا با قلم و غلطک و … نیست. نوع استاندارد اجرای مولتی کالر شباهت زیادی به رنگ روغنی دارد. به این ترتیب که باید سطح گچی مثل رنگ روغنی، روغن الیف و بتونه کامل شود و دو دست رنگ روغنی اجرا شود و سپس رنگ مولتی کالر بر روی زیرسازی روغنی اجرا شود. البته در نوع ارزانتر اجرا می‌توان زیر کار را رنگ پلاستیک زد و سپس مولتی کالر را اجرا نمود. همچنین می‌توان از زیر سازی رنگ آکریلیک نیز استفاده کرد. برای اجرا بر روی دیوار رعایت فاصله ۳۰ سانتیمتر از دیوار الزامی است و بایستی اجرا بصورت عمودی و افقی باشد و همچنین مچ دست ثابت نگه داشته و میزان فشار باد دستگاه مولتی کالر به روی ۳ باشد.

نکات دیگری که در نقاشی مولتی کالر باید رعایت شود:

– به هیچ عنوان حلال نفتی را به مولتی کالر نباید اضافه کرد. البته به اضافه کردن آب نیز نیازی نیست. ولی در صورت لزوم به مقدار کم مانعی ندارد.

– اگر دستگاه آدمک کثیف باشد و تکه‌های رنگ خشک شده قبلی در قسمتی از مسیر حرکت رنگ، گیر کرده و مجرای حرکت رنگ تنگ شده باشد، باعث خرد شدن فلک‌ها (رگه‌های رنگی) می‌شود. همچنین اگر فشار هوای پیستوله زیاد باشد نیز همین اتفاق می‌افتد.

– شماره نازل پیستوله نباید کم باشد. بهترین شماره نازل ما بین ۲ تا ۲/۲ است.

– از پیستوله معمولی به جای دستگاه آدمک نمی‌شود استفاده کرد.

– رنگ مولتی کالر را فقط باید در یک مرحله اجرا کرد.

– پس از هر بار رنگ آمیزی باید دستگاه را تمیز کرد تا کیفیت کار خراب نشود.

– بهترین روش هم‌زدن مولتی کالر این است که قوطی رنگ را به صورت سروته بر روی زمین می‌گذاریم. پس از ۳۰ دقیقه قوطی را میان دو دست خود گرفته بطوری که سروته قوطی میان کف دست‌های ما قرار گیرد و سپس چپ و راست تکان می‌دهیم.

– نحوه تمیز کردن دستگاه آدمک به این صورت است که پس از هر بار مصرف مقداری آب درون دستگاه گذاشته و به بیرون بپاشید.

۱-۲-۶. پرسنل و مدت زمان اجرا:

با توجه به اجرا توسط دستگاه بر سطوح آماده تا روزی ۱۵۰ متر مربع قابل اجراست. معمولاً به صورت یک یا دو نفره اجرا می‌شود.

۱-۲-۷. دستگاه‌های مورد نیاز برای اجرا:

برای اجرای رنگ مولتی کالر اسپری گان‌های مخصوصی وجود دارد (آدمک) که گالن این رنگ مستقیماً درون دیگ این نوع اسپری‌گان قرار می‌گیرد و بر روی سطوح مورد نظر اسپری می‌شود. البته نقاشان با تجربه به وسیله تغییراتی در پیستوله‌های معمولی مولتی کالر را اسپری می‌کنند که البته این کار توصیه نمی‌شود.

۱-۲-۸. هزینه‌ها:

هزینه اجرا بطور متوسط بین ۶۰/۰۰۰ تا ۷۰/۰۰۰ ریال با زیر کار پلاستیک یا آکریلیک می‌باشد. در صورتی که از زیر کار روغنی یا مخصوص خود مولتی کالر باشد ۸۵/۰۰۰ ریال می‌باشد.

۱-۲-۹. شرایط جوی مناسب:

با توجه به اینکه در داخل ساختمان اجرا می‌گردد، در صورتی که ساختمان دارای سیستم گرمایشی باشد، در هر شرایط جوی قابل اجراست ولی بطور کلی عملیات نقاشی باید بین ۵ تا ۳۵ درجه سانتیگراد انجام شود.

۱-۲-۱۰. شرایط نگهداری پس از اجرا:

تا زمانی که رنگ تازه است از انجام عملیاتی که باعث ایجاد گرد و غبار گردد خودداری شود. همچنین باید از خراشیدن، ضربه زدن و کثیف کردن محل‌های نقاشی شده خودداری شود.

۱-۲-۱۱. توالی اجرا:

بهترین زمان برای اجرای نقاشی پس از اتمام کلیه عملیات ساختمانی می‌باشد ولی در صورتی که کابینت نصب نشده است بهتر است، قبل از نصب کابینت ‌باشد.

۱-۲-۱۲. کنترل کیفی و فاکتورهای تعیین کننده:

۱-۲-۱۲-۱. اجرای صحیح:

– رنگ مولتی کالر از برندهای معروف تهیه شده باشد.

– زیرسازی آن با رنگ روغنی، پلاستیک و یا … به طور اصولی صورت گرفته باشد.

– سطح نهایی فاقد هرگونه موج، پوسته شدن، فرورفتگی و یا ایراد دیگری باشد.

– بوسیله دستگاه مخصوص اجرا شود.